Συνέντευξη με τα Κίτρινα ποδήλατα

Εννιά χρόνια πετάλι πάνω στις γραμμές του ελληνικού πενταγράμμου τόσα έχουν διανύσει τα Κίτρινα Ποδήλατα –ο Γιώργος και ο Αλέξανδρος Παντελιάς– από το ξεκίνημά τους, όταν μπήκαν στο χώρο του τραγουδιού ως ρομαντικοί τραγουδοποιοί και με εφηβική καρδιά. Μεσολάβησαν επτά δίσκοι, εκατοντάδες συναυλίες, χιλιόμετρα περιοδείας σε όλη την Ελλάδα, χαρά, θυμός, ένταση, επιβεβαίωση. Εκείνο που κάνει το συγκρότημα ακόμα μάχιμο είναι η συνεχής τοποθέτηση απέναντι στα πράγματα. Τους συναντήσαμε με αφορμή τον νέο δίσκο τους, ο οποίος κυκλοφόρησε πρόσφατα με τον συμβολικό τίτλο Ανάδυση.

Στον καινούργιο σας δίσκο υπάρχει ένα τραγούδι που λέει Άμα τα πάρω θα πάρω φόρα / θα σας ρημάξω στις κλοτσιές στην ανηφόρα / άμα τα πάρω δεν θα μπορέσουν / δυο διμοιρίες από ΜΑΤ να με βολέψουν. Ένεκα των γεγονότων του Δεκεμβρίου, τα οποία μας απασχολούν ακόμα, θα έλεγα να ξεκινήσουμε από εκεί την κουβέντα μας.

Γ.Π.: Η ουσία του στίχου συμπληρώνεται παρακάτω: Κι έτσι πλανιέμαι και έτσι ξεχνιέμαι κρύβομαι μέσα μου και κάνω πανικό, τη φαντασία μου χορεύω στο κενό. Με αυτά τα λόγια προσπαθήσαμε να εκφράσουμε τον μέσο Έλληνα, που έρχεται αντιμέτωπος με έναν τοίχο υψωμένο από ένα κακοστημένο κράτος, το οποίο δεν έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο με τα προβλήματά του. Με όλα αυτά που συμβαίνουν, ο άνθρωπος αυτός προσπαθεί να τα καταφέρει, να μεγαλώσει τα παιδιά του, τα οποία πλέον φοβάται να φέρει στον κόσμο, γιατί δεν ξέρει αν θα τα βγάλει πέρα. Είχαμε αφουγκραστεί ότι υπάρχει πρόβλημα, δεν αντεχόταν άλλο η κατάσταση. Δεν μπορεί ο καθημερινός άνθρωπος να παλεύει για τα προς το ζην και να ακούει γύρω του για κομπίνες και σκάνδαλα εκατομμυρίων ευρώ. Κρατά μέσα του ό,τι τον βασανίζει, όλο του το θυμό, σε μια προσπάθεια να επιβιώσειΧ όσο όμως κι αν καταπιέζεται, κάποια στιγμή θα πάρει φόρα και θα αντιδράσει έντονα. Δυστυχώς, η αφορμή δόθηκε με ένα τόσο τραγικό γεγονός.

Χαρακτηριστήκατε προκλητικοί με αυτό το τραγούδι που κυκλοφόρησε την ίδια χρονική περίοδο, μα, όπως μας έχετε πει, ήταν γραμμένο πριν από τα γεγονότα.

Γ.Π.: Υπάρχει μια παρεξήγηση σχετικά με το θέμα. Το συγκεκριμένο τραγούδι γράφτηκε πολύ πριν από τα γεγονότα του Δεκέμβρη, παιζόταν σχεδόν επί ένα μήνα στις συναυλίες μας και μάλιστα παρουσιάστηκε στο τηλεοπτικό κοινό ακριβώς μία ημέρα προτού συμβούν όλα αυτά. Ήδη νιώθουμε να κουβαλάμε ένα βάρος. Αν δεν το είχαμε παίξει ως τότε και δεν το γνώριζε το κοινό, δεν υπήρχε περίπτωση να το κυκλοφορήσουμε μετά τα γεγονότα. Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να εκμεταλλευτούμε την κατάσταση για εμπορικούς λόγους.

Α.Π.: Δεν είχαμε καμία διάθεση να προκαλέσουμε τη βία, όπως είπαν. Θέλαμε απλώς να εκφράσουμε τον μέσο άνθρωπο που πιέζεται καθημερινά και αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα εκραγεί, όσο κι αν προσπαθεί να πλανηθεί μέσα του, σε μια προσπάθεια να ξεχαστεί. Το τραγούδι αυτό αποσκοπούσε στην προειδοποίηση.

Κάπου διάβασα ότι όλα αυτά θα είχαν νόημα αν υπήρχε κάποιος ήρωας που θα πήγαινε τα πράγματα ένα βήμα πιο πέρα, θα επέφερε πραγματικές αλλαγές.

Γ.Π.: Ο ήρωας αυτής της υπόθεσης –κατά τη γνώμη μου– είναι ο τυχαίος νέος ο οποίος ξαφνικά πολιτικοποιήθηκε, βγαίνοντας από το σπίτι και το διαδίκτυο, και κατέβηκε στο δρόμο, διότι κατάλαβε ότι τον κοροϊδεύουν. Κάτι σαν τον άγνωστο στρατιώτη.

Α.Π.: Θα έβρισκα ενδιαφέρουσα την εκδοχή να εμφανιζόταν κάποιος καθοδηγητής με τα προσόντα τής αλλαγής. Δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή όπου ο Έλληνας, με το βόλεμα και το ρουσφέτι, φτάνοντας στην κάλπη έχει μονάχα δύο επιλογέςΧ ακόμα κι αν βρίζει αυτές τις επιλογές από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ο ίδιος ο κόσμος δεν έχει τη δύναμη να ξεφύγει από αυτό, παρ’ όσα γίνονται. Αν εμφανιζόταν κάποιος που θα τραβούσε τους ανθρώπους από την παρούσα κατάσταση, ίσως τότε να υπήρχε προοπτική.

Γ.Π.: Βέβαια, όταν δίνεται η εξουσία σε ένα τέτοιο άτομο, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι δεν θα διαφθαρεί κι αυτό με τη σειρά του.

Χρόνια γκρινιάζαμε και αναρωτιόμασταν για την ανυπαρξία σύγχρονων πολιτικών τραγουδιών. Τώρα που συνειδητοποιήσαμε ότι υπάρχουν και ότι γράφονται συνεχώς, μήπως να αρχίσουμε να φοβόμαστε την εμφάνιση πληθωρισμού, όπου –λόγω της μεγάλης προσφοράς– πέφτει η αξία; Όπως συνέβη σε περασμένες εποχές, τηρουμένων των αναλογιών.

Γ.Π.: Οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές. Η κοινή γνώμη είναι τόσο αποσυντονισμένη, με όλα αυτά που τη βομβαρδίζουν καθημερινά, που όσο περισσότερα πολιτικά τραγούδια και όσο πιο αιχμηρά, τόσο το καλύτερο. Κι αυτό γιατί, εκ των πραγμάτων, τα περισσότερα θα περάσουν χωρίς να αγγίξουν. Αρκεί βέβαια να γίνονται για τον σωστό σκοπό και όχι γιατί είναι η σειρά τους να πουλήσουν.

Α.Π.: Το χαρακτηριστικό του πολιτικού τραγουδιού είναι η διαχρονικότητα και αυτή είναι που το καταξιώνει. Όσοι εκμεταλλεύτηκαν τη φάση της μεταπολίτευσης, τώρα πια δεν μπορούν να κρυφτούν, ούτε τα τραγούδια τους. Κατά συνέπεια, όσοι έχουν κάτι να δώσουν, θα φανούν με τον καιρό. Μου άρεσε πολύ που στις μέρες μας ακούγονται κάποια κομμάτια τα οποία γράφτηκαν αρκετά παλιά, όπως το Γυρίζω τις πλάτες μου στο μέλλον, και έχουν περάσει στις εξετάσεις τους με το χρόνο.

Έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου για να την παραχωρήσουμε στα τραγούδια;

Γ.Π.: Είναι σαφώς δύσκολο, αλλά πιστεύουμε ότι ένα αληθινό τραγούδι, αργά ή γρήγορα, θα φτάσει εκεί που προορίζεται και θα λειτουργήσει όπως πρέπει. Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν πολύ περισσότεροι τρόποι να διαδοθεί ένα τραγούδι σήμερα, παρά στο παρελθόν. Από το ραδιόφωνο και το ίντερνετ μέχρι τα i-tunes.

Α.Π.: Όπως είπα και πριν, προτιμώ ο κόσμος να ανατρέχει σε τραγούδια που έχουν κερδίσει τη διαχρονικότητά τους, παρά σε πρόχειρες συνταγές με στόχο την επικαιρότητα. Ακόμα και με το θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου εμφανίστηκαν ως διά μαγείας τραγούδια με το όνομά του. Αυτό μπορεί να φτάσει εύκολα στην εκμετάλλευση της κατάστασης.

Ανάδυση, λοιπόν ο τίτλος του νέου δίσκου.

Γ.Π.: Έχεις φτάσει ποτέ στο σημείο όπου δεν υπάρχει πιο κάτω; Εκεί το μόνο που σου μένει είναι να δώσεις μια σπρωξιά και να αναδυθείς. Σίγουρα βρίσκεις αντοχές στον εαυτό σου που δεν τις φανταζόσουν. Έτσι νιώθουμε, όσον αφορά την εποχή. Ανάδυση προς το φως όλων εκείνων των κρυμμένων αντοχών που μας έκαναν να αντεπεξέλθουμε σε δύσκολες στιγμές και μας έκαναν να προχωρήσουμε.

Για το ξεκίνημα του δίσκου επιλέξατε ένα τραγούδι «οικολογικής συνείδησης».

Α.Π.: Το περιβάλλον είναι κάτι που μας απασχολούσε πάντα, αλλά κυρίως τον τελευταίο καιρό. Μια γενικότερη ευαισθητοποίηση υπάρχει, χρειάζεται όμως περισσότερη συμμετοχή από τον κόσμο. Ως μουσικό θέμα δεν είναι της μόδας, αλλά ο προβληματισμός μας είναι έντονος. Το τραγούδι ξεκινάει με αποσπάσματα ειδήσεων, που συμβολίζουν την ενημέρωση και όπου συμμετέχει μια παιδική χορωδία, στο ρόλο της ελπίδας.

Θα ήθελα να μιλήσουμε για τον προηγούμενο δίσκο σας, με τίτλο «Η ζωή σου φωνάζει», μια ζωντανή ηχογράφηση μαζί με dvd. Πώς συνδέεται με τον σύλλογο «Φλόγα» για τα παιδιά με καρκίνο.

Γ.Π: Κάναμε μια μεγάλη συναυλία με σκοπό όλος ο τζίρος να πάει στον σύλλογο «Φλόγα»: από τη διαφήμιση, τα εισιτήρια και τις πωλήσεις του δίσκου, μέχρι το σύνολο των δικαιωμάτων από τη νόμιμη αναπαραγωγή των τραγουδιών, όπου κι αν γίνεται αυτή. Ηχογραφήσαμε και μαγνητοσκοπήσαμε αυτή τη βραδιά με δικά μας έξοδα και προωθήσαμε το έργο του συλλόγου και στην περιφέρεια. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο έργο αυτού του συλλόγου, θα δει πως είναι τεράστιο, κυρίως για άτομα της επαρχίας που δεν έχουν τη δυνατότητα να έρθουν στην Αθήνα για την απαραίτητη περίθαλψη. Είμαστε ωστόσο πολύ θυμωμένοι, που στην Ελλάδα του 2009 πρέπει να φτύσεις αίμα για να γνωστοποιήσεις κάτι τόσο σημαντικό και να συσπειρώσεις τον κόσμο γύρω από ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα. Ακόμα κι εμείς που σε κάθε συναυλία, σε κάθε συνέντευξη, όπου σταθούμε μιλάμε γι’ αυτό, μένουμε άφωνοι από την αδιαφορία των πολλών.

Α.Π: Εν τω μεταξύ η κατάσταση των παιδιών αυτών δεν είναι εύκολο να προβληθεί, οι εικόνες είναι σκληρές. Δεν μπορείς να διαφημίζεις τα άρρωστα παιδάκια. Η διάδοση της άσχημης αυτής κατάστασης και της βοήθειας που μπορεί να προσφερθεί μέσα από τη «Φλόγα» έπρεπε να γίνει διαφορετικά.

Γ.Π: Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας να μιλάμε για ένα τέτοιο ζήτημα και η τηλεόραση εμμένει στο να δίνει όλο το βάρος στην προβολή της σαβούρας. Καιρός να ξυπνήσουμε όλοι και να ρίξουμε μια ματιά για το τι συμβαίνει πίσω από τα φώτα και το γυαλί. Εμείς είμαστε υπερήφανοι που το κοινό μας δεν αρκείται σε ότι του πλασάρουν κι εν προκειμένω ενδιαφέρθηκε, έψαξε κι εκδηλώθηκε συγκινητικά. Κι ενώ άνθρωποι πολύ μακριά από την Αθήνα, από χωρία απομακρυσμένα, έδωσαν ό,τι μπορούσαν για τα παιδιά του συλλόγου μέσα από την καρδιά τους, στον χώρο του λεγόμενου πολιτισμού καλούμαστε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ένα ειρωνικό σχόλιο κάποιου δημοσιογράφου σε μια συνέντευξη που αναρωτιόταν τελικά αν θέλουμε να το παίξουμε αλτρουιστές με αυτή την κίνηση. Ο σύλλογος «Φλόγα» αντιμετώπισε ανάγκη προβολής του έργου του, μας κάλεσε αν μπορούμε και θέλουμε να βοηθήσουμε κι εμείς ανταποκριθήκαμε με τον τρόπο που ξέρουμε.

*Πρώτη δημοσίευση Δίφωνο,

Μάρτιος 2009.